Tüzük
DERNEĞİN ADI:
Madde 1- “Soğutma Sanayi İş İnsanları Derneği”dir. Kısaca SOSİAD olarak anılacaktır.
DERNEĞİN MERKEZİ:
Madde 2- Derneğin merkezi İSTANBUL dâhilindedir.
DERNEĞİN AMACI:
Madde 3/1- Derneğin amacı : soğutma, klima cihazları, otomatik kontrol cihazları, bunların ana ve yedek parçaları ile ilgili temsilcilik ve satışı veya imalatı konusunda çalışan üyeler arasında işbirliği, dayanışma ve bilgi alışverişi sağlamak, üyelerin ekonomik, mali, hukuki, idari, teknolojik, ihracat ve ithalatla ilgili sorunlarını çözümleyecek çalışma ve teşebbüslerde bulunmak, Türkiye’de soğutma, klima pazarını geliştirmek, en ileri seviyeye çıkarmak ve memleketin çeşitli soğutma, klima ihtiyacının sağlanması için gerekli çalışmaları yapmak, tüketiciye gelişmiş, kaliteli ürünlerin ulaştırmasını sağlamaktır.
DERNEĞİN ÇALIŞMA KONULARI VE ÇALIŞMA BİÇİMİ:
Madde 3/2
a. Dernek; üyelerinin ve soğutma teknolojilerinin gelişmesi için gerekli önlem ve teşvikleri sağlar. Bu konudaki her türlü faaliyetleri destekler ve katılımda bulunur. Bu hususta yurtiçi ve yurtdışında teknik, bilimsel veya kendi paralelindeki kurum ve kuruluşlar ile işbirliği yapar; buralardaki teknolojik gelişimi izleyerek üyelere duyurur. Bu amaçla yeni medeni kanunun 91.madde, 92.madde hükümleri uygulanır.
b. Dernek üyeleri arasındaki dayanışmayı ve yardımlaşmayı sağlar. Sektörel sorunlarda çözüm için araştırma ve koordinasyon görevi yapar. Üyelerin sosyal amaçlı ihtiyaçlarını karşılamak üzere gerekli çalışmalar yapar. Yurtiçinde dilediği yerde Vakıflar kurar, kurulmuş vakıflara katılabilir, 5253 sayılı yasanın 26.maddesi düzenlemesi çerçevesinde tesisler veya iktisadi işletmeler kurabilir. İktisadi işletmelerin ticari kredi ve borçlarına kefil olabilir. Ortak olarak ticari işletme kurabilir, kurulmuş işletmelere ortak olabilir ve yurt içi veya dışında şube açabilir.
c. Mahalli idareler, odalar, üniversiteler, KOSGEB, TSE ve bakanlıklar gibi resmi kuruluşlar nezdinde üyelerini sektörel bütünlük içinde temsil eder. Üyelerinin ayrı ayrı yapmak zorunda oldukları etüt, müracaat ve takipleri firma seviyesinde yürütmek yerine, toplu olarak sektörel seviyede ele alıp, zaman tasarrufu sağlayarak firma ve sektör faaliyetlerinde verimlilik ve etkinlik sağlamada çaba gösterir.
d. Üyelerinin yurtiçinde ve yurtdışında iş imkânlarını arttırmak için teşebbüse geçer. Tanıtıcı faaliyetlerde bulunur. Bu amaçla Türkçe ve yabancı dillerde broşürler bastırır, dağıtır ve bu hususta dış temsilciliklerimizin ve ilgili kuruluşların, yabancı ülkelerdeki mesleki kuruluşların yardımını sağlar. Dernek üyelerinin ihracata yönelmesi konusunda çaba sarf eder. İthalat, ihracat ve ticaret yapan üyelerinin haksız rekabete maruz kalmaması konusunda ilgili makamlarla işbirliği yapar. Bu amaçla 5253 sayılı yasanın 5.madde hükümleri uygulanır.
e. Dernek; amacı ve gelişmesi doğrultusunda, üretilecek hizmetler ile ilgili komisyonları teşkil eder, teşkil edilen komisyonlar aracılığı ile hizmetlerini üretir, hayata geçirir.
f. Eğitici ve yetiştirici kurslar düzenler. Benzeri eğitim faaliyetlerinde bulunur. Ayrıca bu alanda eğitim yapan genç meslektaşları burs, staj, eğitim yardımı ve benzeri olanaklarla teşvik eder. Profesyonelliğe yönlendirme faaliyetlerinde bulunur. Burs, Yönetim Kurulunun belirleyeceği öğrencilere karşılıksız olarak verilir.
g. Üniversiteler, araştırma enstitüleri ve meslek liseleri ile ilişki kurar, üniversiteler, yüksekokullar, meslek liseleri ile diğer ilmi müessese ve ilgili teşekküllerin iklimlendirme ve soğutma konularındaki faaliyetlerini müşterek çalışmalar ve sair yardımlarla teşvik eder. Gerektiğinde bu teşekküllerin çalışmalarından faydalanır.
h. Konusunda çalışan diğer ulusal ya da uluslararası dernek ve kuruluşlarla ortak çalışmalar yapar, gerekirse dernek ve kuruluşlara üye olur, bu çalışmalarda kendini temsil ettirir.
i. Yurtiçi ve Yurtdışında Toplantı, kurs, konferans, kongre, yarışma, seminer gibi her türlü etkinlik düzenler veya bu gibi çalışmalara katılabilir. Yurtiçi ve Yurtdışında başta sergi ve fuar olmak üzere benzeri etkinliklere katılır.
j. Mesleki ve bilimsel makale, mecmua, broşür, kitap, bülten ve teknik doküman yayınlar ve dağıtır. Dernek üyelerinin çalışma alanlarını ve mensup oldukları firmaların bilgilerini içeren kitap ve kataloglar çıkarır.
k. Dernekler Kanununa ve ilgili diğer konulara aykırı olmamak koşuluyla, Yönetim Kurulu’nun kararı doğrultusunda; bildiri, beyanname veya benzeri yazılar yayınlar.
l. İştigal konularını kapsayan her türlü reklâm, propaganda ve tanıtım araçlarından yararlanır. Radyo, televizyon, 3G platformu da dâhil olmak üzere mobil telefon şebekeleri veya internet gibi sanal alanlarda derneğin ve üyelerin tanıtımını yapar. Süreli ve süresiz mevkute ile bülten yayınlar.
m. Gazete, dergi vb. basın-yayın organlarında bilimsel ve teknik içerikli makaleler ve yazılar yayınlar.
n. Tüzük amaçlarının gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyduğu gelirleri temin etmek amacıyla iktisadi, ticari ve sanayi işletmeler kurabilir, ortak olabilir ve işletebilir.
o. Üyeleri arasında beşeri münasebetlerin geliştirilmesi ve devam ettirilmesi için yurtiçinde veya yurtdışında yemekli toplantılar, gezi, sergi, spor, konser ve eğlenceli etkinlikler vb. düzenlemek veya üyelerinin bu tür etkinliklerden faydalanmalarını sağlayabilir.
p. Derneğin amacına uygun gelişmesi yolunda; ithalat, ihracat, yatırım ve döviz getirici proje çalışmaları yaparak özel, tüzel ve resmi kuruluşlarla iş birliğiyle, ekonomimizin gelişmiş ülkelerin ekonomileri karşısında rekabetini sağlama yolunda, en son teknik imkânlardan faydalanarak, kalite ve üretimin artırılması, üretimin ihracata yönlendirilmesi doğrultusunda uluslararası piyasalarda, pazarlama amacıyla yurt içinde ve yurt dışında fuarlara katılır, tanıtım ve pazarlamada, yardım ve destek sağlar.
r. Dernek siyasetle uğraşmaz. Siyasi otoriteye angaje olmaz. Anayasası çerçevesinde, mesleki hizmetlerini ilgilendiren konularda, görüşlerini kamuoyuna duyurur.
s. Dernekler kanununun 22.maddesi düzenlemesi çerçevesinde dernek ikametgâhı ile amaç ve faaliyetleri için gerekli olan her türlü taşınmaz mal ile her türlü taşınır mallar satın alabilir, kiralayabilir, finansal kiralama sözleşmesi imzalayabilir ve sınırlı ayni haklar edinebilir. Tapuda veya resmi mercilerde satın alma tescil işleminden itibaren bir ay içinde mülki idare amirliğine bildirir. Dernek, genel kurul kararıyla taşınmaz mallar üzerine her türlü hakları koydurabilir ve ihtiyacına binaen inşaat yaptırabilir, mevcut ya da satın alma, bağış ve vasiyet yoluyla derneğe intikal eden taşınmaz malları veya taşınır malları satabilir, kiraya verebilir 3. Kişilere sınırlı ayni hak tesis edebilir. İpotek tesis edebilir.
t. Üyeleri arasında ticari ve sair hususlarda çıkacak ihtilafları uzlaştırıcı sıfatıyla ve hakem yoluyla halli için teşebbüste bulunur. Üyeleri arasında ve üyelerin 3. Kişiler ile arasındaki ticari ve sair hususlarda çıkan uyuşmazlıkların halli ve dernek menfaatleri doğrultusunda yargı yollarına başvurabilir, bilirkişi ve hakem görüşü isteyebilir.
u. Dernek, yabancı bilim ve teknolojiyi takip etmek veya bilgilerini arttırmak için, yabancı ülkelerdeki dernek ve kuruluşların üyelerini Türkiye’ye davet eder veya yabancı dernek ve kuruluşların davetlerine uyarak üyelerini veya temsilcilerini yurt dışına gönderir.
v. Kuruluşlar tarafından imal veya ithal edilen ısıtma soğutma klima cihazlarının norm standartlara uygunluğunu takip, tetkik eder ve gereğini yapar. Dış ülkelerde Türk soğutma klima imalatı ürünlerine rekabet gücü ve imkânı kazandırma amacıyla her türlü gayreti gösterir, bu imalatların ihracata yöneltilmesi konusunda ilgili resmi makamlarla işbirliği yapar.
y. Üyelerinin faaliyet alanı ile ilgili konularda üyelerini ve sektörü resmi merciler ile çeşitli teşkilat, komisyon, kurul, komite gibi kuruluşlarda temsil eder, bunların çalışmalarına katılır ve üyelerinin hak ve menfaatlerinin korunmasında çaba gösterir.
z. Yurtiçindeki özel ve tüzel kişilerden, kurumlardan ayni veya nakdi yardım ve bağış alır, yardım toplar, kampanya düzenler. Mülki idare amirliğine önceden bildirimde bulunmak şartıyla yurt dışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan da ayni ve nakdi yardım ile bağış ve yardım alabilir. Bildirimin şekli ve içeriği yönetmelikte düzenlendiği gibi yapılır. Nakdi yardımlar bankalar aracılığıyla alınır.
aa. Dernek tüzüğünde gösterilen amaçları gerçekleştirmek üzere, benzer amaçlı derneklerden, mesleki kuruluşlardan veya eğitim kurumlarından maddi yardım alabilir ve adı geçen kurumlara maddi yardımda bulunabilir. 5253 sayılı Dernek ve Vakıfların, Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütür. Bu projelerde kamu kurum ve kuruluşları, proje maliyetlerinin en fazla yüzde ellisi oranında ayni veya nakdi katkı sağlayabilirler.
bb. Dernek, Dernekler Kanunu ve yönetmeliğine uygun olmak kaydıyla, gerekli gördüğü yerlerde dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla yurtiçinde ve yurtdışında şube veya temsilcilik açabilir. Şubelerdeki üyeler, dernek genel kurulunda derneğin diğer asıl üyeleriyle eşit haklara sahiptir. Temsilcilikler, şube veya dernek genel kurullarında temsil edilmezler. Şubeler temsilcilik açamazlar. Temsilciliğin adresi, yönetim kurulu kararıyla temsilci olarak görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından o yerin mülki amirliğine yazılı olarak bildirilir.
cc. Dernek tüzüğünde belirtilen amaçları gerçekleştirmek üzere, yetkili organların kararı ile federasyon oluşturabilir, mevcut federasyonlara katılabilir, platform oluşturabilir, mevcut platformlara katılabilir, mevcut birliklere üye olabilir.
Gerekli diğer çalışmaları yapar.
DERNEĞİN FAALİYET ALANI
Madde 3/3
Dernek, sektöründeki ilerlemeler kapsamında yurtiçi ve dışında faaliyet gösterir.
DERNEĞE ÜYE OLMA:
Madde 4- T.C. uyruklu, medeni haklarını kullanma ehliyetine sahip, on sekiz yaşını bitirmiş bulunan ve bu tüzüğün üçüncü maddesinde tarif edilen işlerle uğraşan her gerçek kişi ile tüzel kişiler derneğe üye olabilir. Türk vatandaşı olmayanların derneğe asil üye olabilmeleri için Türk vatandaşlarında aranan şartlardan başka, Türkiye’de ikamet hakkına sahip olması şartı da gereklidir. Ancak yönetim kurulu kararı ile Türk vatandaşı olmayan kişi ve tüzel kişi temsilcileri derneğe fahri üye olabilir. Onursal üyelik için ikamet şartı aranmaz. Dernek yönetim kurulu üyelik için yapılan başvuruları en geç otuz gün içinde karara bağlar. Sonucu istek sahibine yazı ile bildirir.
Dernek üyeliğine girmek için aşağıdaki kural ve yöntemler uygulanır.
a. Derneğin amacı kısmında yazılı işlerle uğraşmak,
b. Dernek üyelerinden en az ikisinin öneride bulunması, (öneride bulunacak SOSİAD üyesinin 3 yıldır dernek üyesi olması)
c. Hissedarı veya sahibi olduğu firmadan yetki belgesi getirmesi,
d. “Üyelik İstemi ve Başvuru Formu” nu doldurması,
e. “Dernek Etik İlkeler Sözleşmesini” imzalaması,
f. Yönetim kurulunun “üyeliğin kabulüne dair” karar vermesi,
g. Giriş ve yıllık aidatlarını ödemesi ile üyeliğe giriş tamamlanmış ve üyelik kazanılmış olur. Yönetim kurulu, yeni önerilen adayın üye olmasında yasa ve tüzük yönünden sakınca görmediği takdirde, üyeliğini onaylayıp onaylamamakta serbesttir. Üyeliğine karar verilmiş yeni üyenin, üyeliğine dernek üyelerinden bir itiraz varsa bu itiraz önce onur kurulunda, itiraz devam ederse genel kurulda görüşülür. Yönetim kurulu, onur kurulu ve genel kurulun almış olduğu kararı uygular.
SOSİAD’IN ÜYE DAĞILIMI:
SOSİAD’ın asli ve onursal olmak üzere iki çeşit üyesi vardır.
1. Asli Üye:
Derneğin asil üyesidir. Sanayi Odası veya Ticaret Odası üyesi olan ve Dernek amacı kısmında yazılı işlerle uğraşan tüzel kişi ile işyeri sahibi, hissedarı, temsilcisi veya profesyonel yöneticisi olan üyelerdir. Firmalar, derneğe üye olacak temsilcilerini yazılı olarak bildirirler. Firmalar dernekteki temsilcilerini değiştirme hakkına sahiptir. Derneğe üye olan kişi bu durumu bilerek üye olur ve üyeliği kabul eder.
2. Onursal Üye:
Derneğe asil üye olma şartlarını tam olarak sağlayamayan, derneğe ve mesleğe büyük katkıları olan veya olabileceği, iştigal konusu ile ilgili bir firmada üst yönetici olarak görev yapan, meslekle ilgili hizmet veren kamu veya özel sektörde çalışan akademisyen, yönetici, uzman v.b. idari ve teknik elemanlara yönetim kurulu kararıyla onursal üyelik verilebilir.
Onursal üyeler aidat verip vermemekte serbesttir. Onursal üyelerin genel kurulda oy hakkı yoktur. Dernek organlarına seçilemezler. Onursal üyeler çalışma komisyonlarında görev alabilir.
Tarifte verilen şartlara haiz olsalar dahi dernekler kanununun ilgili maddelerine göre üyelik vasfına haiz olmayanlar onursal üye olamazlar.
ÜYELERİN HAKLARI:
Madde 5- Hiç kimse derneğe üye olmaya ve dernekte üye kalmaya zorlanamaz.
Her üye istifa hakkına sahiptir. Dernek üyeleri eşit haklara sahiptir. Üyeler arasında dil, ırk, renk, cinsiyet, din ve mezhep, aile, zümre ve sınıf farkı gözetilmez, eşitliği bozan veya bazı üyelere bu sebeplerle ayrıcalık tanıyan uygulamalar yapılamaz. Her üyenin, derneğin faaliyetlerine ve yönetimine katılma hakkı vardır. Her üyenin genel kurulda bir oy hakkı vardır, üye oyunu bizzat kullanmak zorundadır.
ÜYELİKTEN ÇIKMA ve ÇIKARILMA:
Madde 6- Hiç kimse, dernekte üye kalmaya zorlanamaz. Her üye yazılı olarak bildirmek kaydıyla, dernekten çıkma hakkına sahiptir. Ancak asil üyelik için firmalardan bildirilen temsilcilerin üyelikleri, firmanın yeni isim bildirimi veya temsilci tayininden sarfınazar etmesi halinde kendiliğinden sona erer.
Ayrılan üyelerin aidat borcu, ayrılma isteğinin yapıldığı yarı hesap döneminin sonunda biter ve kendisinden o dönemin ödentileri tam olarak alınır. Dernek sekreter veya saymanının ya da dernek başkanının otuz gün ödeme süreli bildirisine rağmen aidatlarını ödemeyen kişilerin üyelikleri yönetim kurulu kararı ile düşer. Dernekten istifa eden üye tekrar üye olmak istemesi halinde giriş aidatı alınmaz.
Madde 7- Durumu aşağıdaki davranış biçimlerinden herhangi birine uyan üyenin üyeliği, onur kurulunun raporu ve yönetim kurulunun kararı ile sona erer.
a. Tüzük hükümlerine aykırı davranış içinde olanlar,
b. İmzalamış olduğu “SOSİAD Etik İlkeler Sözleşmesi”ndeki taahhütlerine aykırı davranış içinde olanlar,
c. Meslekle ilişiğini kesenler, ticari faaliyetine son verenler ile çalıştıkları tüzel kişilikte yöneticilik görevleri sona erenler,
d. Derneğin yaşamasına ve amaçlarına karşı ilgisiz kalan ve çalışma biçimlerine aykırı davranışlarda bulunan kişiler.
Üyelikten çıkarılma kararı onur kurulunun önerisi ile yönetim kurulunca gizli oyla ve oy çoğunluğuyla alınır. Ayrıca, eylem ve işlemleri dernek üyeliği ile bağdaşmayan, mesleğin şeref ve haysiyetini kırıcı davranışlarda bulunanlara onur kurulu kararı ile tüzükte yazılı cezalardan herhangi birisi de uygulanabilir. Bu kararların itiraz mercii genel kuruldur.
Dernek üyeliğinden çıkan veya çıkarılan üyelerden üyelikte bulunduğu sürenin aidatı alınır.
Üyelikten çıkarma ile onur kurulu kararıyla verilecek cezalara karşı üyeler, ilk genel kurul toplantısından en az on beş gün evvel yazılı başvuruda bulunmak suretiyle itiraz hakkına sahiptir. İtiraz başvurusu dernek başkanlığına yapılır.
DERNEK ORGANLARI:
Madde 8- Dernek organları; Genel Kurul, Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu, Onur Kurulu ve Danışma Kurulu’ndan oluşur.
GENEL KURULU ve ÇAĞRI USULÜ:
Madde 9- Dernek Olağan Genel Kurulu Yönetim Kurulunun çağrısı ile üç (3) yılda bir Ocak ayında seçimli genel kurul, seçim yapılmayan yıllar Ocak ayında mali genel kurul, asıl ve onursal üyelerin ve varsa şube üyelerinin iştiraki ile olağan olarak toplanır.
Madde 10- Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler.
Genel kurula katılacak üyeler en az on beş gün önceden günü, saati, yeri ve gündemi bildirmek suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, nerede yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı günü ile ikinci toplantı arasında bırakılacak zaman bir haftadan az olamaz.
Toplantının yapılacağı gün, saat ve yer ile toplantı gündemi, toplantı gününden en az on beş gün önce üyelere duyurulur ve bu yazıya toplantıya katılacak üyeleri gösteren liste de eklenir.
Toplantı başka bir sebeple geri bırakılırsa, bu durum, geri bırakılma sebepleri de belirtilmek suretiyle üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakılma tarihinden itibaren en geç iki ay içinde yapılması zorunludur.
Üyelere, ikinci toplantı için, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrı yapılır ve toplantı ikinci fıkra esaslarına göre üyelere duyurulur.
Genel kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.
Madde 11- Genel kurul toplantıları;
1. Dernek tüzüğünde belirtilen zamanlarda olağan,
2. Yönetim veya denetleme kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden en az beşte birinin yazılı isteği üzerine olağanüstü toplanır.
Olağan genel kurul toplantılarının iki yılda bir Ocak ayında yapılması zorunludur. Genel kurul toplantıya yönetim kurulunca çağrılır. Çağrı yapılmazsa, üyelerden birinin istemi üzerine, sulh hâkimi, üç üyeyi genel kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.
TOPLANTI YERİ:
Madde 12- Genel kurul toplantıları, dernek merkezinin bulunduğu mülki idare sınırları içinde yapılır.
TOPLANTI YETER SAYISI:
Madde 13- Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetleme kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
TOPANTI YAPILIŞ USULÜ:
Madde 14- Dernek genel kurul toplantıları, ilanda belirtilen gün, saat ve yerde yapılır.
Genel kurula katılacak üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adların karşısına imza koyarak toplantı yerine giderler.
13.maddede belirtilen tam sayı sağlanmışsa, durum bir tutanakla tespit edilir. Toplantı yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyelerinden birisi tarafından açılır.
Açılıştan sonra toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile kâtip seçilir.
Toplantı yönetimi genel kurul başkanına aittir. Kâtipler toplantı tutanağını düzenler ve başkanla birlikte imzalarlar. Toplantı sonunda bütün tutanaklar ve belgeler yönetim kuruluna verilir.
Genel kurul ve yönetim kurulu toplantılarının elektronik ortamda yapılması
Madde 14/A – Kanunun ek 2 nci maddesi uyarınca dernekler, genel kurul ve yönetim kurulu toplantılarını elektronik ortamda da yapabilirler.
Dernekler elektronik ortamda yapılacak genel kurul ve yönetim kurulu toplantılarını Bakanlık Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü tarafından uygun görülüp onaylanan elektronik sistemler üzerinden yapabilirler. Söz konusu sistemlere işlenecek veriler, 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununun ilgili hükümlerine uygun olarak işlenir ve muhafaza edilir.
Genel kurul yapılmasına ilişkin alınan yönetim kurulu kararında ve genel kurul ilanında genel kurulun hangi yöntemle yapılacağı belirtilir. Elektronik ortamda alınacak yönetim kurulu kararları fiziksel ortamda tutulan yönetim kurulu karar defterinden ayrı olarak tarih ve sıra sayısı ile elektronik ortamda saklanır.
Kanunda, Türk Medeni Kanununda, bu Yönetmelikte ve derneklerin kendi tüzüklerinde yer alan genel kurul ve yönetim kurulu toplantılarının fiziki ortamda gerçekleştirilmesine yönelik bütün usul ve esaslar elektronik ortamda yapılan toplantılar için de geçerlidir. Elektronik ortamda gerçekleştirilen toplantılara ilişkin her türlü bilgi, belge ve kayıt dernek tarafından muhafaza edilir.
Elektronik ortamda yapılacak dernek genel kurul veya yönetim kurulu toplantılarına katılacak üyeler sisteme, güvenli elektronik imza veya iki faktörlü kimlik doğrulama sistemi kullanarak giriş yaparlar. Kullanılacak elektronik sistemlerin, fiziki ortamda yapılan toplantılardaki divan oluşturma, oylama, söz alma, önerge verebilme ve benzeri tüm işlemlerin elektronik ortamda da yapılabilmesini sağlayan tasarım, yedekleme ve mevzuata uygun arşivleme kapasitesine; yetkisiz erişimlere ve saldırılara karşı gerekli ağ ve sistem güvenliğine sahip olması gerekmektedir.
Fiziki ortamda gerçekleştirilen toplantıların mevzuata aykırı yapılması durumunda uygulanan yaptırımlar elektronik ortamda yapılan toplantılar için de geçerlidir.
GENEL KURUL GÖREV VE YETKİLERİ:
Madde 15- Aşağıda yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karara bağlanır:
• Dernek organlarının seçimi,
• Dernek tüzüğünün değiştirilmesi,
• Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulu raporlarını görüşmek, ibrası hakkında karar vermek.
• Yönetim Kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi,
• Dernek için taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması tapudan taşınmaz mallar üzerine leyhe ve aleyhe her türlü aynî hak koydurulması hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,
• Üyelerden her yıl alınacak yıllık aidat miktarını saptamak, çoğaltma ve azaltmaya karar vermek.
• Yeni üyelerden bir kereye mahsus alınacak giriş aidatı miktarını saptamak, çoğaltma ve azaltmaya karar vermek.
• Vakıf kurulması, kurulu vakıflara, birliklere veya benzeri oluşumlara üye olunması veya ayrılması.
• Derneğin federasyona katılması veya ayrılması.
• Şube kuruluşuna ve temsilcilik açılmasına karar vermek ve bu hususta yönetim kuruluna yetki verilmesi.
• Derneğin uluslararası faaliyette bulunması, yurt dışındaki dernek veya kuruluşlara üye olarak katılması veya ayrılması.
• Derneğin feshedilmesi.
• Mevzuatta ve dernek tüzüğünde genel kurulca yapılması belirtilen diğer görevlerin yerine getirilmesi.
Genel kurul, üyeliğe kabul ve üyelikten çıkarma hakkında son kararı verir; dernek organlarını seçer ve derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işleri görür. Genel kurul, derneğin diğer organlarını denetler ve onları haklı sebeplerle her zaman görevden alabilir.
GENEL KURUL TOPLANTISINDA GÖRÜŞÜLECEK KONULAR:
Madde 16- Genel kurul toplantısında yalnız gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin en az onda biri tarafından görüşülmesi istenen konuların gündeme alınması zorunludur.
GENEL KURULUN OY KULLANMA VE KARAR ALMA USUL VE ŞEKİLLERİ
Genel kurulda, aksine karar alınmamışsa, yönetim ve denetim kurulu üyelerin seçimleri gizli oylama ile diğer konulardaki kararlar ise açık olarak oylanır. Gizli oylar, toplantı başkanı tarafından mühürlenmiş kağıtların veya oy pusulalarının üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra içi boş bir kaba atılması ile toplanan ve oy vermenin bitiminden sonra açık dökümü yapılarak belirlenen oylardır. Açık oylamada, genel kurul başkanının belirteceği yöntem uygulanır. Genel kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Şu kadar ki, tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları, ancak toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabilir. Tüzel kişi üyeler adına Yönetim Kurulu Başkanı veya temsille görevlendireceği kişi oy kullanır. Bu kişinin başkanlık veya temsil görevi sona erdiğinde, tüzel kişi adına oy kullanacak kişi yeniden belirlenir.
GENEL KURUL KARARLARININ İPTALİ:
Madde 17- Toplantıda hazır bulunan ve kanun veya tüzüğe aykırı olarak alınan genel kurul kararlarına katılmayan her üye, karar tarihinden başlayarak bir ay içinde; toplantıda hazır bulunmayan her üye, kararı öğrenmesinden başlayarak bir ay içinde ve her halde karar tarihinden başlayarak üç ay içinde mahkemeye başvurmak sureti ile kararın iptalini isteyebilir. Diğer organların kararına karşı dernek içi denetim yolları tüketilmedikçe iptal davası açılamaz. Genel kurul kararının yok veya mutlak butlanla hükümsüz sayıldığı durumlar saklıdır.
YÖNETİM KURULUNUN TEŞKİLİ:
Madde 18- Yönetim Kurulu üç yıl için yedi asil, beş yedek üyeden oluşmak üzere üyeleri arasından genel kurulca gizli oyla seçilir. Oy eşitliği halinde kuraya başvurulur. Yönetim kurulu, genel kurul sonrası yapılan ilk toplantısında kendi içinden başkan, yeteri kadar başkan yardımcısı, genel sekreter, muhasip üyelerini seçer. Asil üyeliklerde boşalmalar olduğu takdirde yedek üyelerin göreve çağrılması zorunludur.
Yönetim kurulunca kabule şayan bir mazereti olmaksızın ardı ardına üç mutat toplantıya iştirak etmeyen veya bir yılda toplantıların en az yarısında bulunmayan üyenin yönetim kurulu üyeliği sona erer. Kendisi bu suretle istifa etmiş sayılır.
YÖNETİM KURULUNUN GÖREVLERİ:
Madde 19- Yönetim Kurulu derneğin yürütme ve temsil organıdır, bu görevini kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirir.
Derneğin amaç ve çalışma konularını gerçekleştirmek, genel kurul kararlarını uygulamak.
Yönetim kurulu üyelerinin denetçiler kurulunun önerdikleri konularda kararlar almak.
Yönetim kurulu başkanının önerisi üzerine, üyelik nitelik ve koşullarını kazanamayan, amaçlardan uzaklaşan üyelerin ya da üyelik haklarını kaybedenlerin dernekten çıkarılmasına karar vermek.
Onur Kurulu tarafından sunulan raporları görüşmek, bu konuda nihai karar almak. Üyelikten çıkarma kararlarını almak.
Dernek üye adaylarını incelemek, üyeliğinin kabulüne veya üyelik isteminin reddine karar vermek.
Temsil ettiği görevi yönetim kurulunca üyelerden birine veya bir üçüncü kişiye verilebilir.
Derneği temsil etmek veya bu hususta kendi üyelerinden bir veya bir kaçına yetki vermek.
Genel Kurulca kabul edilen şubelerin yerlerini ve açılış tarihlerini belirlemek, şube kurucu ve yöneticilerine yetki vermek.
Derneğin gelir ve gider hesaplarına ilişkin işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlayarak genel kurula sunmak.
Genel Kurulun verdiği yetki ile taşınmaz mal satın almak, derneğe ait taşınır ve taşınmaz malları satmak, bina veya tesis inşa ettirmek, kira sözleşmesi yapmak, dernek lehine rehin ipotek veya ayni haklar tesis ettirmek.
Genel kurul toplantılarının çağrısını yapmak, gerektiğinde genel kurulu olağanüstü toplantıya çağırmak.
Tüzük ve yönetmelikler hazırlanması ya da değişiklik önerileri düzenlenmesi yönünde çalışmalar yapıp, genel kurulun onayına sunmak.
Derneğin yönetsel ve parasal işlerini yürütecek personeli atamak, bunlara nezaret etmek, ücretlerini tayin etmek, işlerine son vermek.
Gerekli gördüğü konularda devamlı veya süresi belli görev grupları oluşturmak, komisyonlar kurmak.
Üyeler arasında yakınlık ve arkadaşlığı sağlamak amacıyla zaman zaman üyelerin konuklarının da katılabileceği ortak eğlenceli özel toplantılar düzenlemek.
Yapacağı olağan ve olağanüstü toplantıları denetçilere duyurmak, zamanında rapor vermelerini sağlamak.
Çalışma döneminin başında, derneğin yönetim ve parasal belge işlem ve varlıklarını devir ve teslim almak, çalışma döneminin sonunda yeni dönem yönetim kuruluna bir tutanakla eksiksiz devir ve teslim etmek.
Üyelerin çalışma konularına giren hususlarda haklarını korumak için resmi ve özel kuruluşlar nezdinde gerekli teşebbüslerde bulunmak.
Resmi ve özel kuruluşlar tarafından kendilerini ilgilendiren konularda alınacak kararlardan üyelere bilgi vermek.
Dernek tüzüğünün ve mevzuatın kendisine verdiği diğer işleri yapmak ve yetkileri kullanmak.
Dernekler, gerekli görülen yerlerde genel kurul kararıyla şube açabilirler. Bu amaçla dernek yönetim kurulunca yetki verilen en az üç kişilik kurucular kurulu, şube açılacak yerin en büyük mülki amirine şube kuruluş bildirimini ve gerekli belgeleri verir. Şube kuruluş bildiriminin içeriği ve gerekli belgeler yönetmelikte gösterilir.
Dernek aidatını 2 yıl üst üste ödemeyen üyeler hakkında, üyeliklerinin dondurulmasına karar vermek ve takip eden aidat yılı sonuna kadar ödediği takdirde üyeliklerini aktif etmek.
YÖNETİM KURULUNUN YEDEK ÜYE İLE TAMAMLANAMAMASI:
Madde 20- Yönetim kurulu üye sayısı ayrılmalar sebebiyle yedeklerin de getirilmesinden sonra üye tam sayısının yarısından aşağıya düşerse, genel kurul kalan yönetim kurulu üyeleri veya denetleme kurulu tarafından bir ay içinde toplantıya çağrılır. Çağrı yapılmazsa, üyelerden birinin istemi üzerine, sulh hâkimi, üç üyeyi genel kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.
DENETLEME KURULU TEŞKİLİ ve GÖREVLERİ:
Madde 21- Denetleme Kurulu, genel kurulda üyeleri arasından seçilecek üç asil ve üç yedek kişiden oluşur. En çok oy alan üç aday asil izleyen üç aday yedek üye seçilmiş olur. Oy eşitliğinde kuraya başvurulur.
Bu kurul denetleme görevini dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre on iki ayı geçmeyen aralıklarla yapar ve denetleme sonuçlarını bir rapor halinde yönetim kuruluna, denetlediği şubenin yönetim kuruluna ve toplanıldığında genel kurula sunar. Asil üyeliklerin boşalması halinde sıra ile yedekler gelir.
Denetleme kurulu üyeleri üç yıl süre ile seçilir.
Denetleme kurulunun görev ve yetkileri aşağıda gösterilmiştir:
• Derneğin bütçe, hesap işlemleri ile ilgili defter ve belgeler üzerinde bir yılı geçmeyen aralıklarla yapacağı inceleme sonuçlarını ve önerilerini “yönetim kurulu”na ve toplandığında genel kurula bildirmek,
• Yönetim kurulunca düzenlenen gelecek çalışma dönemine ilişkin çalışma programı ve bütçesinin görüşüleceği toplantıda hazır bulunarak görüş ve önerilerini belirtmek,
• Yönetim kurulunca düzenlenen mali rapor ile bilanço ve gelir gider çizelgesi hakkındaki inceleme sonuçlarını ve önerilerini bir raporla genel kurula sunmak,
• Yönetim kurulunun görev devir ve teslim işlemlerinin, genel kurulca alınmış kararların yerine getirilip getirilmediğini; dernek işlerinin mevzuat esasları dahilinde yürütülüp yürütülmediğini denetleyip raporlarını yazmak,
• Yönetim kurulu toplantılarına izleyici olarak katılmak,
• Tüzüğün 11.maddesindeki koşullar gerçekleştiğinde, genel kurulu olağanüstü toplantıya çağırmak.
İÇ DENETİM:
Madde 22- 5253 sayılı yasanın 9.maddesi düzenlemesi çerçevesinde genel kurul, yönetim kurulu veya denetleme kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarına da denetim yaptırılabilir. Genel kurul, yönetim kurulu veya bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, denetleme kurulunun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz. Denetleme kurulu; derneğin, tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını, dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde yönetim kuruluna ve toplandığı genel kurula sunar. Denetleme kurulu üyelerinin istemi üzerine, her türlü bilgi, belge ve kayıtların, dernek yetkilileri tarafından gösterilmesi veya verilmesi, yönetim yerleri, müesseseler ve eklentilerine girme isteğinin yerine getirilmesi zorunludur.
ONUR KURULU TEŞKİLİ VE GÖREVLERİ:
Madde 23- SOSİAD onur kurulu, Genel Kurulca oluşturulmasına karar verildiğinde, dernek kurulunca üyelerin içinden üç yıl için seçilen üç asil, bir yedek üyeden oluşur. Derneğin kıdemli üyeleri arasından, mesleki tecrübesi olan ve mümkünse daha önce dernek organlarında görev almış üyelerden seçilmesine dikkat edilir. Onur kurulu ilk toplantısında kendi içinden bir başkan, bir başkan yardımcısı ve bir sekreter seçer.
Onur kurulu, yönetim kurulunun çağrısı veya onur kurulu başkanının göstereceği lüzum üzerine toplanır ve gündemindeki konuları görüşür.
Onur Kurulu şu görevleri yapar;
Üyeliğe kabule dair itirazlar ile dernek üyeleri hakkındaki vaki şikâyetleri tetkik ederek karara bağlar. Bu kararlar;
— İtiraz veya şikâyetin kabul veya reddi,
— Üyeye yapılacak yazılı kınama,
— Bütün üyelere duyurulacak kınama,
— 1 yıldan fazla olmamak şartıyla üyelikten ilişik kesme,
— Süresiz ilişik kesme şeklinde olabilir.
Dernek Etik İlkeler Sözleşmesi hükümlerine uymadığı veya mesleğin şeref ve haysiyetine zarar getirecek işlemde bulunduğu gerekçesiyle derneğin asil üyeleri veya doğrudan doğruya yönetim kurulu tarafından herhangi bir üye hakkında yapılan şikâyetleri inceler. Bu konuda karara bağlama yetkisi yönetim kurulunda olmak üzere bağlayıcı olmayan tavsiye niteliğinde kararlar verir. Gerektiğinde şikâyetçi ile şikâyetliyi dinler, gerekli belgeleri toplar ve bunları raporuna ekler. Onur kuruluna vaki şikâyetler yazılı olarak yapılır. Onur kurulu kendisine gelen konuyu en geç üç ay içinde inceleyerek tavsiye niteliğindeki raporunu yönetim kuruluna sunar. Onur kurulu bu işlemlerin yapılması için kendi içinden bir veya birden fazla üyeyi yetkilendirebilir.
Hakkında yönetim kurulunca karar verilecek üyenin dinlenmesi için en az on beş gün süre verir, bu süre bitmeden raporunu yönetim kuruluna sunmaz.
Toplantı şekli,
Onur kurulu, yönetim kurulunun önerisi, yönetim kurulu veya onur kurulu başkanının göreceği lüzum üzerine toplanır. Onur kurulu, konu, yer, tarih ve toplanma saati belirtilerek üyelerin tümüne yapılan çağrı ile toplanır.
Kararların alınması,
Onur kurulunun toplantısı en az üç üyenin katılımıyla yapılır ve nihai karar oy çokluğu ile alınır.
ORGANLARA SEÇİLENLERİN İDAREYE BİLDİRİLMESİ:
Madde 24- Genel kurulca yapılan seçimi izleyen kırk beş gün içinde yönetim kurulu başkanı tarafından, yönetim ve denetleme kurulları ile derneğin diğer organlarına seçilen asil ve yedek üyelerin ad ve soyadları, baba adları, doğum yeri ve tarihleri, meslekleri ve ikametgâhları dernek merkezinin bulunduğu yerin en büyük mülki amirliğine yazı ile bildirilir
Olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarını izleyen kırk beş gün içinde, yönetim ve denetim kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri içeren Genel Kurul Sonuç Bildirimi ve ekleri yönetim kurulu başkanı tarafından mülki idare amirliğine bildirilir:
a) Divan başkanı, başkan yardımcıları ve yazman tarafından imzalanmış genel kurul toplantı tutanağı örneği,
b) Tüzük değişikliği yapılmışsa, tüzüğün değişen maddelerinin yeni ve eski şekli ile dernek tüzüğünün son şeklinin her sayfası yönetim kurulunca imzalanmış örneği.
Genel kurul sonuç bildirimleri, yönetim kurulu tarafından yetki verilen bir yönetim kurulu üyesi tarafından da yapılabilir.
DANIŞMA KURULU TEŞKİLİ VE GÖREVLERİ:
Madde 25- Danışma Kurulu üyeleri Genel Kurul Toplantısı sonrasında Yönetim Kurulu tarafından atama ile oluşturulur. Atama geçmiş dönemlerde görev almış Yönetim Kurulu Başkanları ile Yönetim Kurulu üyeleri arasından oy birliği ile seçilir. Danışma Kurulu, sekiz asil iki yedek danışmandan oluşur. Genel kurul, danışma kurulunu denetler ve haklı sebeplerle her zaman görevden alabilir. Danışma kurulu her yıl en az üç kez toplanır ve ilk toplantısında bir başkan, bir başkan yardımcısı ve bir raportör seçer. Toplantı ve karar yeter sayısı olağan çoğunluktur.
Danışma kurulu, başkanı ya da dernek başkanı tarafından düzenlenmiş gündem gereğince toplantıya çağrılır ve toplantının karar tutanaklarının bir örneği yönetim kuruluna gönderilir.
Danışma kurulu aşağıda belirtilen görevleri yerine getirir:
• Dernek amaç ve hizmet konuları yönünden yapılması gereken çalışmalara ilişkin taslak programları hazırlamak, uygulamalara yönelik öneri ve dileklerde bulunmak,
• Üyeler arasında sevgi, saygı ve anlayış içeren düşünce, yöntem ve kurallar üzerinde çalışmalar yaparak dayanışmayı öngören öneri ve dileklerde bulunmak,
• Yönetim kurulu ve genel kurulun diğer konulardaki istek ve dilekleri hakkında görüşlerini bildirmek
DERNEK MÜDÜRÜ:
Madde 26- Dernek müdürü, SOSİAD yönetim kurulu tarafından dernek üyeleri arasından veya dışarıdan yapılan atama ile bir ücret ödenmek üzere seçilebilir. Müdür, üç yıllık süre için seçilir, süre sonunda yönetim kurulu dilerse görev süresini aynı şartlarla uzatabilir.
Dernek müdürünün görev ve yetkileri:
• Yönetim kurulu toplantılarını organize etmek ve çağrıda bulunmak veya davetiye çıkarmak,
• Yönetim kurulunun gündemini, yönetim kurulu başkanına danışarak hazırlamak,
• Yönetim kurulu kararlarını uygulamak, raporları hazırlatmak,
• Dernek bürosunu yönetmek, her türlü yazışmaları yapmak. Bilgi ve istatistikleri toplamak, ilgili yayınları izleyip derlemek ve bunlar hakkında yönetim kuruluna bilgi vermek,
• Dernek çalışanlarını izlemek ve bu konularda yönetim kuruluna bilgi vermek,
• Dernek hesaplarını incelemek ve denetlemek, denetim sonucunu yönetim kuruluna bildirmek,
• Üç ayda bir düzenlenecek bilanço ile mali durumu tespit etmek ve yönetim kuruluna bilgi vermek,
• Üyelik ödeneği ve başka gelirlerin zamanında tahsil edilmesini sağlamak,
• Ana tüzüğün diğer maddeleri ile verilmiş ve yönetmeliklerle verilecek yetkileri kullanmak ve görevleri yerine getirmek,
• Yönetim kurulu kararı ile gerektiğinde derneği temsil etmek,
• Yukarıda yazılı olanlar dışında yönetim kurulu tarafından verilen dernek işleri ilgili başka görevleri de ifa etmek.
ŞUBE KURULUŞU:
Madde 27- Dernek yurtiçi ve yurt dışında şubeler açabilir. Şube açma kararı genel kurula ait olup şubenin yeri, açılış tarihinin belirlenmesi, şube kurucu veya yöneticilerinin mülki idare makamlarına bildirimi, tayini ve azli yönetim kurulundadır.
Şube açılmasına genel kurulca karar verildiği takdirde yönetim kurulunca en az üç kurucu üye görevlendirilir. Kurucu üyeler dernekler kanununa göre gerekli yazılı evraklar ile birlikte müracaatı şube açılacak yerin mülki amirliğine yaparlar.
Şube, dernek genel kurulunun kararlarına göre derneğin amacına uygun tarzda ve dernek merkez yönetimine bağlı hizmet ve çalışmalar yapar. Şube, derneğin üye olduğu uluslararası kuruluşlarla doğrudan ilişki kurmaz.
Şube kurucularının, şubenin açılacağı yerde ikamet etmeleri zorunludur.
Madde 28- Her şubede;
— Genel Kurul,
— Yönetim Kurulu,
— Denetleme Kurulu veya Denetçi oluşturulması zorunludur.
Şube, dernek merkez genel kurulunda bütün üyeleri ile temsil edilir.
1. Şube genel kurulunun toplantısına ait ilan gazete ile yapılabileceği gibi mahalli imkân ve araçlardan yararlanmak suretiyle de yapılabilir.
2. Şubeler olağan genel kurul toplantılarını, merkez olağan genel kurulu toplantısından en az iki ay önce tamamlamak zorundadırlar.
TEMSİLCİLİK AÇMA
Dernek, gerekli gördüğü yerlerde dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla yönetim kurulu kararıyla temsilcilik açabilir. Temsilciliğin adresi, yönetim kurulu kararıyla temsilci olarak görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından o yerin mülkî idare amirliğine yazılı olarak bildirilir. Temsilcilik, dernek genel kurulunda temsil edilmez. Şubeler temsilcilik açamazlar.
ŞUBE ORGANLARI VE GELİRLERİ:
Şube Genel Kurulu: Şubeye kayıtlı bütün üyelerden meydana gelir. Fahri üyeler genel kurula katılabilir fakat oy kullanamaz. Genel kurulun görevleri; dernek genel kuruluna ait görevlerin, şubenin kendi bölgesinde kalmak kaydıyla aynıdır. Şube genel kurul toplantısı, dernek genel kurulundan altmış gün önce toplanır. Toplantı usulü dernek genel kurulunda olduğu gibidir.
Şube Yönetim Kurulu: Beş üyeden meydana gelir. İki yıl için şube genel kurulunca seçilir. Ayrıca beş yedek üye de seçilir. Yönetim kurulu kendi arasından bir başkan, bir sekreter üye, bir muhasip üye seçer. Yönetim kurulunda bir üyelik boşaldığında sıradaki yedek üye kurula katılır.
Şube Yönetim Kurulunun görev ve sorumlulukları ile dernek yönetim kuruluna ait görevleri ve sorumluluğu, şubenin kendi bölgesinde kalmak kaydı ile aynıdır.
Dernek yönetim kurulunun vereceği görevler aynen yerine getirilir. Şube yönetim kurulu her yıl fiili gelir ve gider hesaplarını ve gelecek yıla ait bütçesini dernek yönetim kuruluna bildirerek onayını alır.
Şube Denetçisi: Dernek şubesinin hesap ve işlemlerini altı ayı geçmeyen aralıklarla denetler, denetlemelerin sonuçlarını bir rapor halinde şube yönetim kuruluna ve derneğin merkez yönetim kuruluna sunar. Şube denetçisi iki yıl süre ile seçilir. Şube denetçisi şube genel kurulunca seçilir.
Şube Gelirleri: Şube geliri, dernek yönetim kurulunun şubeye tahsis edeceği meblağdan ibarettir. Şubenin her türlü gelirleri derneğe aittir. Yapılacak olan bütün tahsilatı dernek hesabına yatırırlar.
Giderleri dernek genel kurulunca kabul edilen şube bütçesine göre ayrılan ödenekten karşılanır. Şube yönetim kurulu kendi bütçesine göre gerekli harcamalarda bulunur. Şube yönetim kurulu kendi bütçesinin bölümleri arasında %10’u oranında ve her bölümün maddeleri arasında bir orana bağlı olmaksızın aktarma yapılabilir. Her ay sonunda gider ve gelirler birer çizelge biçiminde dernek yönetim kuruluna bildirilir. Şube yönetim kurulu çalışmaları ve hesapları yönünden dernek yönetim kuruluna karşı da sorumludur. Dernek genel kurulunca onaylanan şube bütçelerinin gerçekleştirilmesinde dernek yönetim kurulu da sorumludur. Bu sorumluluktan dolayı şube ile dernek yönetim kurulları arasında görüş ayrılıkları ortaya çıktığında bu uyuşmazlık dernek yönetim kurulu ile şube yönetim kurulları arasında yapılacak toplantılarda çözümlenir. Dernek yönetim kurulu ile şube yönetim kurulu üyelerinin ortak toplantısında çoğunluğun görüşleri doğrultusunda işlem yapılır. Şubeler vakıf ve fon kuramaz.
FESİH HALLERİ
GENEL KURUL KARARI İLE FESİH:
Madde 29- “Derneğin Feshi ve Mal Varlığının Tasfiye Şekli
Genel kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir.
Genel kurulda fesih konusunun görüşülebilmesi için genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz. Fesih kararının alınabilmesi için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda fesih kararı oylaması açık olarak yapılır.
Genel kurulca fesih kararı verildiğinde, derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi son yönetim kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılır. Bu işlemlere, feshe ilişkin genel kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır. Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde dernek adında “Tasfiye Halinde Soğutma Sanayi İş İnsanları Derneği” ibaresi kullanılır.
Tasfiye kurulu, mevzuata uygun olarak derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi işlemlerini baştan sonuna kadar tamamlamakla görevli ve yetkilidir. Bu kurul, önce derneğin hesaplarını inceler. İnceleme esnasında derneğe ait defterler, alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer belgelerinin tespiti yapılarak varlık ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır. Tasfiye işlemeleri sırasında derneğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Derneğin alacaklı olması durumunda alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan tüm para, mal ve hakları, genel kurulda belirlenen yere devredilir. Genel kurulda, devredilecek yer belirlenmemişse derneğin bulunduğu ildeki amacına en yakın ve fesih edildiği tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir.”
Derneğin para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını müteakip tasfiye kurulu tarafından durumun yedi gün içinde bir yazı ile dernek merkezinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine bildirilmesi ve bu yazıya tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur.
Tasfiyeye ilişkin tüm işlemler tasfiye tutanağında gösterilir ve tasfiye işlemleri, mülki idare amirliklerince haklı bir nedene dayanılarak verilen ek süreler hariç üç ay içinde tamamlanır.
Derneğin defter ve belgelerini tasfiye kurulu sıfatıyla son yönetim kurulu üyeleri saklamakla görevlidir. Bu görev, bir yönetim kurulu üyesine de verilebilir. Bu defter ve belgelerin saklanma süresi beş yıldır.
Madde 30- 5253 sayılı yasanın 11.maddesi uyarınca dernek gelirleri alındı belgesi ile toplanır ve giderler harcama belgesi ile yapılır. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile toplanması halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer. Alındı belgeleri ve harcama belgelerinin saklama süresi beş yıldır. Dernek gelirlerinin toplanmasında kullanılacak alındı belgeleri yönetim kurulu kararı ile bastırılır. Alındı belgelerinin şekli, bastırılması, onaylanması ve kullanılması ile dernek gelirlerinin toplanmasında kullanılacak yetki belgesine ilişkin hususlar yönetmelikte düzenlenir. Dernek gelirlerini toplayacak kişiler yönetim kurulu kararıyla belirlenir ve bunlar adına yetki belgesi düzenlenir. Dernekler tarafından tutulacak defter ve kayıtlar ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikte düzenlenir. Bu defterlerin dernekler biriminden ya da noterden onaylı olması zorunludur.
DERNEK MALİ KONULARI:
Madde 31- Çalışma dönemi “1 Ocak”ta başlar, “31 Aralık”ta sona erer.
Her yılı kapsayan bütçe uygulamasında giderlerin gelirlere denk ve gerçekçi olması, ödeme yükümlülüklerinin bütçeyi aşıp gelecek yıllara geçmemesi, gelir ve ödenek çizelgesinde bölüm ve maddeler dışı işlem yapılmaması, bölümler arasında yönetim kurulu başkanının kararı ile aktarma yapılması zorunludur.
Başkan ve yönetim kurulu harcama yetkileri ve tutarları, gelirlerin alınması biçimi, kasada kalacak para tutarı, bütçe aktarma yetkileri gibi konuları genel kurulca aksine karar verilmedikçe ve her “çalışma dönemi bütçe yönetmeliği” oluşturulmadıkça yönetim kurulunun alacağı kararlara göre düzenlenir.
Aidat miktarı her yıl genel kurulca onanan bütçeye uygun olarak tespit edilir. Yıl içinde derneğe yeni katılan üyeler, üyeliklerinin ilk yılında, yıllık aidatın üyeliklerinin başladığı dönemden itibaren olan kısmını ödemekle yükümlüdür. Ödenmeyen üye aidatları için dernekler kanununun ilgili hükümleri geçerlidir.
DERNEK GELİRLERİ:
Madde 32- Dernek gelirleri;
a. Genel Kurulca miktarı saptanacak giriş aidatı ve her yılın Ocak ve Temmuz ayında iki eşit taksitte ödenen yıllık aidat,
b. Dernekçe yapılan yayınlar, tertiplenen piyango, balo, eğlence, temsil, konser, spor yarışması, konferans, fuar vb. gibi faaliyetlerden sağlanan gelirler,
c. Süreli veya süresiz mevkute yayınları, televizyon, radyo, internet, mobil hatlar gibi umuma neşriyat yapan yayınlardan elde edilecek gelirler ile reklam gelirleri,
d. Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler,
e. Gerçek ve tüzel kişilerin, kuruluş ve organizasyonların kendi isteği ile derneğe yaptıkları ayni veya nakdi bağış ve yardımlar,
f. Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu geliri temin etmek amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar.
g. Dernek üyelerinin temsil ettikleri gerçek kişi ve kuruluşların derneğin araştırma ve tanıtımı çalışmalarına katkı olarak yapacakları yardımlar.
h. Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine göre toplanacak bağış ve yardımlardan oluşur.
GELİR VE GİDERLERDE USÜL:
Madde 33- Gelir ve gider belgeleri;
Dernek gelirleri, (Dernekler Yönetmeliği EK- 17’de örneği bulunan) “Alındı Belgesi” ile tahsil edilir. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer.
Dernek giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi harcama belgeleri ile yapılır. Ancak derneğin, Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesi kapsamında bulunan ödemeleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre gider pusulası, bu kapsamda da bulunmayan ödemeleri için (Dernekler Yönetmeliği EK-13’te örneği bulunan) “Gider Makbuzu” düzenlenir.
Dernek tarafından kişi, kurum veya kuruluşlara yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri (Dernekler Yönetmeliği EK-14’te örneği bulunan) “Ayni Yardım Teslim Belgesi” ile yapılır. Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından derneğe yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri ise (Dernekler Yönetmeliği EK-15’te örneği bulunan) “Ayni Bağış Alındı Belgesi” ile kabul edilir.
Alındı Belgeleri
Dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılacak “Alındı Belgeleri” (Dernekler Yönetmeliği EK- 17’de gösterilen biçim ve ebatta) yönetim kurulu kararıyla, matbaaya bastırılır.
Alındı belgelerinin bastırılması ve kontrolü, matbaadan teslim alınması, deftere kaydedilmesi, eski ve yeni saymanlar arasında devir teslimi ve alındı belgesi ile dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler tarafından bu alındı belgelerinin kullanımına ve toplanılan gelirlerin teslimine ilişkin hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.
Alındı belgeleri (EK-17)’de belirtilen bilgileri içermek koşuluyla Bakanlıkça oluşturulan veya izin verilen yazılımlar kullanılarak elektronik ortamda da düzenlenebilir. Düzenlenen bu belgeler Genel Müdürlüğün elektronik sisteminde muhafaza edilir.
YETKİ BELGESİ
Yönetim kurulu asıl üyeleri hariç, dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler, yetki süresi de belirtilmek suretiyle, yönetim kurulu kararı ile tespit edilir. Gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve fotoğraflarını ihtiva eden Yetki Belgesi dernek tarafından iki nüsha olarak düzenlenerek, dernek yönetim kurulu başkanınca onaylanır. Yönetim kurulu asıl üyeleri yetki belgesi olmadan gelir tahsil edebilir.
Yetki belgelerinin süresi yönetim kurulu tarafından en çok bir yıl olarak belirlenir. Süresi biten yetki belgeleri birinci fıkraya göre yenilenir. Yetki belgesinin süresinin bitmesi veya adına yetki belgesi düzenlenen kişinin görevinden ayrılması, ölümü, işine veya görevine son verilmesi, derneğin kendiliğinden dağıldığının tespit edilmesi veya fesih edilmesi gibi hallerde, verilmiş olan yetki belgelerinin dernek yönetim kuruluna bir hafta içinde teslimi zorunludur. Ayrıca, gelir toplama yetkisi yönetim kurulu kararı ile her zaman iptal edilebilir.
Dernek adına gelir tahsil etmekle yetkili olan kişiler, tahsil ettikleri paraları otuz gün içerisinde dernek saymanına teslim ederler veya derneğin banka hesabına yatırırlar.
Ancak, tahsilatı 5.000 Türk Lirasını geçenler, otuz günlük süreyi beklemeksizin tahsil ettikleri parayı en geç iki iş günü içinde derneğin banka hesabına yatırırlar.
Dernekler adına gazete, dergi ve öteki basılı eserler vererek bunlar karşılığında para veya başkaca yardım toplamak yasaktır.
Gelir ve Gider Belgelerinin Saklama Süresi
Defterler hariç olmak üzere, dernek tarafından kullanılan alındı belgeleri, harcama belgeleri ve diğer belgeler özel kanunlarda belirtilen süreler saklı kalmak üzere, kaydedildikleri defterlerdeki sayı ve tarih düzenine uygun olarak 5 yıl süreyle saklanır.
DEFTER VE KAYITLAR:
MADDE- 34 : Dernek aşağıda yazılı defterleri tutarlar. Ancak, Alındı Belgesi Kayıt Defteri, Demirbaş Defteri ve Envanter Defterlerinin tutulması isteğe bağlıdır. Büyük Defterin onaylatılması zorunlu değildir.
a) İşletme hesabı esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
1) Karar Defteri: Yönetim kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.
2) Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık aidat miktarları bu deftere işlenebilir.
3) Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarası ile bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır.
4) Demirbaş Defteri: Derneğe ait demirbaşların edinme tarihi ve şekli ile kullanıldıkları veya verildikleri yerler ve kullanım sürelerini dolduranların kayıttan düşürülmesi bu deftere işlenir.
5) İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık ve düzenli olarak bu deftere işlenir.
6) Alındı Belgesi Kayıt Defteri (DERNEKLER YÖNETMELİĞİ EK- 10): Alındı belgelerinin seri ve sıra numaraları, bu belgeleri alan ve iade edenlerin adı, soyadı ve imzaları ile aldıkları ve iade ettikleri tarihler bu deftere işlenir.
b) Bilanço esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
1) (a) bendinin 1, 2, 3 ve 6 ncı alt bentlerinde kayıtlı defterleri bilanço esasında defter tutan dernekler de tutarlar.
2) Yevmiye Defteri, Büyük Defter ve Envanter Defteri: Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli Vergi Usul Kanunu ile bu Kanununun Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır.
Derneğin tutulması zorunlu olan defterlerinin dernekler biriminden veya noterden onaylı olması zorunludur.
DERNEĞİN BORÇLANMA USÜLLERİ:
Madde 35- Dernek amacını gerçekleştirebilmek ve faaliyetlerini yürütmek için ihtiyaç duyulması halinde yönetim kurulu kararı ile borçlanabilir. Ancak bu borçlanma derneğin gelir kaynakları ile karşılanamayacak miktarda ve derneği ödeme güçlüğü içerisine düşürecek nitelikte olamaz.
TÜZÜĞÜN DEĞİŞTİRİLMESİ:
Madde 36- Tüzük değişikliğine karar verme yetkisi genel kuruldur. Tüzük değişikliği ancak gündemde yer almışsa veya hazır bulunan üyelerin onda birinin yazılı isteği üzerine gündeme alınmışsa genel kurulda görüşülebilir. Genel kurul kararları toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğu ile alınır. Şu kadar ki; tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları ancak toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin üçte iki çoğunluğu ile alınabilir. Genel Kurulda tüzük değişikliği kararı oylaması açık olarak yapılır. Tüzük değişikliğinin tescili ve ilanı dernek kuruluşundaki usule uygun olarak yapılır.
DERNEK ORGANLARINDA YER ALAMAMA VE GÖREVİN SONA ERMESİ
Madde 37- 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş veya affa uğramış olsa bile; 7/2/2013 tarihli ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yer alan suçlar ile Türk Ceza Kanununda yer alan uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti veya suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçlarından mahkûm olanlar derneklerin genel kurul dışındaki organlarında görev alamazlar. Dernek organlarına seçildikten sonra yukarıdaki suçlardan mahkûm olanların görevi sona erer. Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı verildiği takdirde bu fıkra hükümleri uygulanmaz. “
GÖREVDEN UZAKLAŞTIRMA VE FAALİYETTEN GEÇİCİ ALIKOYMA
Madde 38- Bir derneğin faaliyeti çerçevesinde Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yer alan suçlar ile Türk Ceza Kanununda yer alan uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti veya suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçlarından dolayı derneğin genel kurulu dışındaki organlarında görevli olanlar veya ilgili personel hakkında kovuşturma başlatılması hâlinde bu kişiler veya bu kişilerin görev yaptığı organlar geçici bir tedbir olarak İçişleri Bakanı tarafından görevden uzaklaştırılabilir.
Birinci fıkrada belirtilen tedbirin yeterli olmaması ve gecikmesinde sakınca bulunması durumunda İçişleri Bakanı, derneği geçici olarak faaliyetten alıkoyabilir ve derhâl mahkemeye başvurur. Mahkeme kırk sekiz saat içinde faaliyetten geçici alıkoymaya ilişkin kararını verir ve yargılamaya Türk Medenî Kanununun 89 uncu maddesine göre devam eder. İlgililer her zaman faaliyetten geçici alıkoyma kararının kaldırılmasını talep edebilir. Mahkeme başvuruyu gecikmeksizin karara bağlar.
Birinci fıkraya ve 32 nci maddenin birinci fıkrasının (f) bendine göre geçici olarak görevden uzaklaştırılan organların ve bu organların üyelerinin yerine yapılacak atamalarda 27 nci madde ile Türk Medenî Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
HÜKÜM EKSİKLİĞİ:
Madde 39- İş bu tüzükte bulunmayan hususlarda veya bulunup da Dernekler Kanunu ile çelişen durumlarda, yürürlükte bulunan Dernekler Kanun ve mevzuatı ile Medeni Kanunun ilgili hükümleri uygulanır